T. van Deel

Surrealistische Bordewijk uit vergetelheid gehaald. 

Het waren natuurlijk altijd maar een paar werken die grote aantrekkingskracht bezaten, zoals 'Blokken', 'Bint' en 'Karakter', maar daarnaast was er een Bordewijk die eerst door Willem Frederik Hermans en later door Frans Kellendonk naar voren werd gehaald en dat was de surrealistische Bordewijk van de ,,uiterst geconstrueerde teksten die hoge eisen stellen aan de lezer' (J. Dautzenberg). Elf van deze verhalen zijn hier als strikt 'surrealistisch' bijeengebracht, een verstandig middel om aandacht voor hun typische eigenaardigheden op te wekken. Lange tijd is 'surrealistisch' geen aanbeveling geweest, maar het tij lijkt te keren. Het titelverhaal, 'Huis te huur', is geschreven naar aanleiding van een schilderij van A. C. Willink, 'Het gele huis'. 'De fruitkar' was het meest geliefde verhaal van Kellendonk. Hans Anten, kenner van de periode van het Interbellum, typeert dit soort proza helder en zet het in de literair-historische situatie. Waaruit het met gemak kan opflonkeren, nu, met een beetje toelichting. Op de omslag staat een schilderij van Pyke Koch, klaar en vreemd tegelijkertijd: 'Leeuw in interieur'. Bordewijk kan misschien via deze verhalen weer herkend worden als de intrigerende meesterschrijver die hij is.

F. Bordewijk, Huis te huur. Elf surrealistische verhalen. Samengesteld door Hans Anten en J.A. Dautzenberg. Met een nawoord van Hans Anten. Nijgh & Van Ditmar. Amsterdam 1999.

Trouw 18 december 1999